Bizkaiko Golkoan zehar igaroko den Frantziarekiko interkonexio elektrikoaren izapidearen azken fasea hasi da

Red Eléctrica enpresak, estatuko sistema elektrikoaren garraioaren eta operazioaren arduraduna den Redeia sareko enpresak, Bizkaiko Golkoan zehar igaroko den Espainia eta Frantziaren arteko etorkizuneko interkonexio elektrikoaren izapide administratiboaren azken fasea hasi du. Urrats horrekin hasiko da gure herrialdean proiektua jendaurrean jartzeko bigarren aldia, eta hitzarmenaren ondorioz irtenbide tekniko, sozial eta ingurumenekorik onena aztertuko da. Jendaurreko lehen aldia 2021ean egin zen.

Proiektua lurraldeari entzuteko asmo argiarekin sortu da. Izan ere, 2017aren amaieran, Espainian eta Frantzian partaidetza publikoko hasierako fasea hasi zen aldi berean, hasierako proposamena egiteko balio izan zuena, betiere lurraldearen errealitatea kontuan hartuta. Harrezkeroztik, Red Eléctrica enpresak, ingurumenaren eta administrazioaren arloko izapide-prozesuaz gain, dibulgazioko, informazioko eta gardentasuneko ekintza ugari burutu ditu, euskal gizarteari proiektuaren benetako irismena, eragina, sistemarako onurak eta eskualdera ekarriko duen eragin positiboa jakinarazteko.

Interkonexio berria bi herrialdeen arteko lehen itsaspeko interkonexioa izango da. Abian jartzean, Frantziarekin elektrizitatea trukatzeko ahalmena bikoiztea lortuko da, 2.800 MW-etatik 5.000 MW-etara, horniduraren kalitatea eta segurtasuna indartzeko, trantsizio ekologikoan aurrera egiteko isuririk gabeko energia gehiago txertatzeari esker, eta kontsumitzaileentzako onuragarriak izango diren aurrezteak eragingo dituen sistema eraginkorragoa sortzeko. Europako sistema elektriko komuna sendotzeko bidean aurrera egiteko azpiegitura erabakigarria da.

Gainera, lurralderako dinamizatzaile ekonomikoa izango da, eskualdeko BPGan 400 milioi eurotik gorako eragina izango duela aurreikusten baita. Onurarik handiena jasoko dutenak eskualdeko industria eta tokiko hornitzaileak izango dira, 6.800 lanpostu inguru sortuko baitira zuzeneko eta zeharkako enpleguen artean. Gaur egun, Redeia sareak (Red Eléctrica enpresaren matrizea, alegia) 138 hornitzaile gaitu ditu Euskadin.

Bizkaiko Golkoan zehar igaroko den Espainia-Frantzia interkonexio elektrikoa lehentasunezko proiektua da Espainiarako eta Europako Batzorderako. Europar Batasunak onartutako Onura Komunerako Proiektuen lau zerrendetan dago, eta Espainiako Gobernuaren, Frantziako Gobernuaren eta Europako Batzordearen babesa du. Horrez gain, ministro-kontseiluak onartutako 2021-2026 Plangintzan sartuta dago, Red Eléctrica enpresarako loteslea dena, hain zuzen ere.

Lurraldean integratutako proiektua

Proiektuak Espainiako eta Frantziako sistema elektrikoak lotzen ditu 400 kV-eko bi loturen bidez, Bizkaiko Gatikatik Frantziako Cubnezais udalerriraino (Bordele inguruan). Lurpeko eta itsaspeko ibilbidea egiten du, ingurunean ahalik eta eraginik gutxiena izateko.

Hala, Espainiako zatia 13 km-ko lurperatutako linea batetik igarotzen da korronte zuzenean, Gatikako estazio bihurtzaile berritik, Maruri-Jatabe eta Lemoizko udalerrietatik pasatuz, itsasora iritsi eta bertan lurrez estali arte. Ibilbideak 300 km egiten ditu korronte zuzeneko itsaspeko lotura batetik Frantziako kostalderaino, Capbreton-eko arroila saihesteko lurpeko tarte labur bat izan ezik. Azkenik, Frantzian 80 km egiten ditu lurretik Cubnezais-eko estazio bihurtzaile berriraino.

Ibilbideak hiriguneak eta errepideak saihesten ditu beti, eta pistei eta basoko bideei probetxua ateratzen saiatzen da. Horrez gain, errepideak eta ibaiak zeharkatzeko eta lotura lurrez estaltzeko itsasoan, zulaketa gidatuaren teknika erabiliko da, inguruneari eta eremu horien ohiko erabilerei kalterik ez eragiteko.

Bestalde, Gatikako estazio bihurtzailearen kokalekua aukeratzeko, lehentasuna eman zaio eragin bisuala txikiagotzeari, hiriguneetarainoko tartea ahalik eta handiena dela ziurtatzeari, eta inguruko landaredian eta floran eragina ahalik eta txikiena dela bermatzeari.

Proiektuaren arabera, 10 km-ko bi aireko linea (Gatika-Lemoiz) kenduko dira, eta horri esker are gehiago murriztuko da azpiegiturek ingurunean duten eragin bisuala.

Parte hartzeko eta bat etortzeko prozesua

Ibilbidea prozesu ireki eta parte-hartzaile baten bidez aukeratu egin da, lurralderako irtenbiderik onena lortzen duen adostasun sozialean oinarrituta. Horretarako, 2015etik administrazioekin eta gizarte zibilarekin batera lan egin da proiekturik onena lortzeko irizpide teknikoak, ekonomikoak, sozialak eta ingurumenekoak oinarri hartuta eta beti ekosistemen babesa kontuan izanez haien biodibertsitateari eta inguruko ondare historiko eta kulturalari kalterik ez eragiteko, eta guneak berreskuratzearen alde eginez.